Hoe kun je na een scheiding, voor je kind, samenwerken met je ex-partner?

Na een scheiding vraagt het van ouders veel inzet om samen te werken als het om de kind(eren) gaat. Toch is dat voor het welzijn van kind(eren) van groot belang. Uit onderzoek is gebleken dat geen contact of een verslechterd contact met een van de ouders ernstige nadelige gevolgen kan hebben. Dit kan leiden tot slechte prestaties op school, gedragsproblemen, lager algemeen welbevinden, een lager zelfbeeld en meer problemen in sociale relaties. Realiseer je dat je als ex-partners niet meer hoeft samen te werken als partners, maar alleen nog als ouders. Je hebt namelijk een zeer groot gezamenlijk belang: een goede, gezonde en evenwichtige opvoeding van je kind(eren).

Vanaf 1 maart 2009 is het voor alle scheidende ouders, die samen het gezag hebben over hun minderjarige kinderen, verplicht om tot een ouderschapsplan te komen. Bij de volgende tips gaan we er van uit dat je al afspraken hebt gemaakt rondom de omgang met je kind(eren). 

Tip 1: Zorg voor rust

Zorg ervoor dat je kind schoon en uitgerust is en heeft gegeten als hij/zij vertrekt voor een bezoek of terug gaat naar de andere ouder. De overgang van de ene naar de andere ouder verloopt beter als je kind vanuit een rustig moment vertrekt. Daarnaast kan het conflicten voorkomen wanneer je je kind verzorgd (gegeten en gewassen) aan de andere ouder overdraagt. Het is normaal dat je kind zich bij binnenkomst wat drukker of juist teruggetrokken gedraagt. Hij/zij moet even wennen aan de nieuwe situatie en kan dat niet altijd onder woorden brengen. Geef hier wat ruimte in. Maak het afscheid niet te emotioneel. Verzin vaste rituelen voor het heen en terug gaan. Je kind kan hier wat houvast aan ontlenen.

Tip 2: Blijf beleefd

Blijf beleefd wanneer je ex partner je kind komt halen of brengen. Zorg dat je kind klaar zit op het afgesproken tijdstip of zorg er voor dat je kind op het afgesproken tijdstip terug is. Wanneer dit niet het geval is, kan er snel een conflict ontstaan en daar heeft je kind weer (onnodig) spanning van. Bespreek geen conflicten of problemen bij het ophalen of brengen van je kind. Zelfs een kleine woordenwisseling kan voor hem/haar al emotioneel belastend zijn. 

Tip 3: Respecteer de ander

Bespreek problemen of opvoed/verzorgingskwesties op een afgesproken tijd, telefonisch of digitaal. Doe het in ieder geval altijd op een moment dat je kind hier geen getuige van is. Probeer je niet te bemoeien met de regels van je ex-partner. Na de scheiding bouw je beiden een nieuw leven op met eigen regels en afspraken. Probeer dit zoveel mogelijk te respecteren, ook als je kind klaagt. Leg je kind uit dat het bij beide ouders anders gaat en dat dit voor hem zowel voor- als nadelen heeft. Op die manier zorg je voor de meest stabiele situatie voor je kind.   

Tip 4: Concurreer niet met elkaar

Concurreer niet met de andere ouder. Hoor je kind ook niet uit over het leven in het andere gezin. Probeer open te staan voor wat het kind vertelt en reageer neutraal tot positief op die verhalen. Je kind kan soms met negatieve verhalen komen over de andere ouder. Oordeel hier niet meteen over. Overleg eerst met je ex-partner. Vooral in de pubertijd is het van belang dat je als ouders consequent in overleg blijft. Pubers zetten zich af en maken dan soms gebruik van een onduidelijke situatie. Soms vertelt je kind ook negatieve verhalen omdat hij/zij denkt daarmee in het voordeel te komen staan bij de ouder waar hij/zij op dat moment is. Ga hier niet in mee en laat je kind merken dat je graag ziet dat hij/zij een goede band heeft met de andere ouder.

Tip 5: Wees niet negatief

Praat niet negatief over de andere ouder in het bijzijn van je kind. Accepteer dit ook niet van anderen in je omgeving. Kinderen zijn loyaal naar beide ouders en hier hebben ze ook recht op. Het werkt voor je kind alleen maar verwarrend en frustrerend als je je kind belemmert om van beide ouders te mogen houden.

Tip 6: Toon begrip

Sta je kind toe om de andere ouder te bellen. Kinderen kunnen zich soms zorgen maken over de andere ouder of hebben heimwee. Toon begrip voor deze gevoelens. Je biedt je kind een veiliger gevoel als je toestaat dat hij/zij contact op mag nemen.

Tip 7: Houd elkaar op de hoogte

Houd de andere ouder goed op de hoogte van medische zaken, schoolresultaten en andere belangrijke gebeurtenissen van jullie kind. Niet elk detail hoeft doorgenomen te worden, maar het is prettig dat de andere ouder op de hoogte is van zaken die van belang (kunnen) zijn. Op die manier kan de andere ouder ook beter reageren als je kind over een bepaalde belevenis begint. Bovendien geeft het een veilig gevoel dat jullie als ouders nog communiceren. Gebruik je kind dus niet als ‘doorgeefluik’, maar praat rechtstreeks met je ex-partner.

Tip 8: Compenseer niet

Probeer het feit dat je jouw kind minder ziet niet te compenseren met cadeautjes of overdreven bezorgdheid. Dit is niet in het belang van je kind en bovendien kan je dit niet altijd volhouden. Als je kind een keer laat merken niet veel zin te hebben om naar de andere ouder toe te gaan, is het verstandig om hem/haar hier een beetje ruimte in te geven. Vaak trekt het vanzelf bij als je jezelf niet te veel opdringt.

Tip 9: Maak afspraken

Overleg altijd met de andere ouder als je iets voor je kind regelt in de tijd dat je kind bij hem of haar is. Je kunt namelijk niet beschikken over de tijd van de andere ouder. Het zal regelmatig voorkomen dat er een verjaardagsfeest of een clubje in de tijd van de andere ouder valt. Maakt hier goede afspraken over.

Tip 10: Zorg voor jezelf

Zorg er voor dat je als ‘verzorgende ouder’ tijd voor jezelf maakt om te ontspannen. Alleenstaand ouderschap vergt veel van je en dat kan alleen als je goed voor jezelf zorgt. Ga bijvoorbeeld, als je kind bij de andere ouder is, iets leuks doen waar je anders niet aan toe komt.

Webinars

Op de agenda van LOES staan regelmatig gratis bijeenkomsten en/of webinars over scheiden. Onderstaande webinar is binnenkort:

17 september 2024: Opvoeden in twee huizen (webinar)

Lees ook de volgende LOES-tips

• Hoe begeleid je je kind bij een scheiding?
• Worden jullie een samengesteld gezin?